فرزند دوم ( فاصله سنی ) فاصله سنی ۱۸ ماهگی تا سه .فاصله سنی سه تا پنج .فاصله سنی پنج سال به بالا

فاصله سنی بین هیجده ماهگی تا سه سالگی 

این فاصله رایجترین فاصله سنی بین کودکان است و امتیازات زیادی دارد.بچه بزرگترتاحدودی به حرف والدین گوش می کندوسخنان انهارامی فهمدواگرنزدیک سه سالگی باشد،می تواندتمایلات وعقایدخودرابیان کند.اگرکودک اولی دوساله باشد،بااین که به مراقبت زیادی-مثل تعویض پوشک- نیازدارد،لیکن می تواندبرای رفع نیازهای خودمدتی صبرکند.کودک بزرگتربرای خواب،احتمالابرنامه منظمی داردومعمولاتمام شب می خوابد،ولی باورودنوزاد ممکن است این برنامه مختل ودرطول شب بیدارشود.اومی تواندبرای مدت کوتاهی به تنهایی بااسباب بازیهایش مشغول شودودرمرحله ای ازتکامل قراردارد که علاقه زیادی به مساعدت والدین وتقلیدازانهانشان می دهد.بااین که کودک به علت توجه مادربه نوزاد،تاحدی خودرافراموش شده احساس  می کند،ولی می داندکه نوزادبه توجه بیشتری احتیاج دارد.والدین می توانندضمن گفتگوبابچه اول اوراقانع کنندوباگوش دادن به حرفهای او،باردلتنگی ونگرانیش راسبک کنند.گاهی کودک برای جلب توجه والدین،رفتاربچگانه ای پیدامی کندووابستگی شدیدی به مادرنشان می دهداین رفتاررادراین شرایط بایدامری عادی تلقی کرد.
این فاصله سنی برای والدین عادی است.انهاروش تربیتی وپرورش کودک اول را تجربه کرده اندوتربیت ‌ونگهداری ازبچه دوم،به خاطراین تجربه واشنایی آسانتر است.فاصله سنی بین دوکودک به انداره است که می توانندبرای یکدیگرهمبازی خوبی باشندودرعین حال به خاطره اختلاف سنی،به طورجداگانه توجه والدین را به خودجلب کنند.این دوکودک احتمالادرمهدکودک ومدرسه دریک کلاس قرار نمی گیرندواین موضوع رقابت بین انهاراکاهش می دهد.ازانجاکه این فاصله سنی خیلی متداول است. احتمال اینکه آشنایان شما هم  کودکان با این فاصله سنی داشته باشند زیاد است . این موضوع  معاشرت با این آشنایان را  برای والدین  به کودکان عملی  مطلوب  می سازد. دراین معاشرتهاکودک بزرگترمشاهده می کند که همسالان اونیزدرخانه خودخواهران وبرادران کوچکی دارند.
این فاصله سنی بین خانواده هارایج است،امادربیشترکتابهایی که برای مادران باردارنوشته می شود،کودک اول رابزرگتردرنظرمیگیرندوبه این موضوع توجه نمی کنند.این کودکان معمولاازکتاب چیزی نمی اموزند.کودک هرچه کوچکترباشد، برای یادگیری به لمس کردن،دیدن وگوش کردن نیازبیشتری دارد.بنابراین اقداماتی که برای امادگی واموزش این کودکان لازم است،مستقیمابایدبه ابتکار والدین ومتناسب بااستعدادوقابلیتهای انها صورت گیرد.

فاصله سنی بین سه تا پنج سالگی 

بعضی ازکارشناسان تعلیم وتربیت کودکان،بهترین فاصله سنی بین فرزندان را۳تا۴سال می دانند.به عقیده انهاوقتی کودک اول به سن۳تا۴ سالگی می رسد، می تواندبه خوبی حرف بزندوقدرت درک وفهم واستقلال اوبه اندازه ای است که به مراقبت وتوجه زیادی احتیاج ندارد.باتوجه به این دلایل، فاصله سنی بین۳تا۴سال فاصله خوبی است؛ولی بادرنظرگرفتن شرایط و ملاحظات دیگرممکن است این فاصله عملی نباشد.به علاوه،هیچ گزارشی عملی مبنی برامتیازاین فاصله سنی منتشرنشده است.

بعضی والدین از این که کودک اول پس از ۳ تا ۴ سال که شماره یک به حساب آمده است ،با ورود نوزاد خود را فراموش شده تلقی می کند،احساس خوبی ندارند .این نکته درست است که رابطه اختصاصی کودک با والدین پس از مدتی پایان می یابد، اما باید دانست که در این سن کودک در مرحله‌ای از رشد است که می تواند نیازهای اجتماعی خود را توسط افراد دیگری غیر از والدین،برطرف  سازد. کودک در سه سالگی علاقه زیادی به بازی با بچه ها رفتن به مهد کودک پیدا می کند. حتی اگر نوزاد  وارد خانواده نشود ، این  رابطه اختصاصی به تدریج تغییر می‌کند. برای والدینی که صاحب فرزند دوم می شوند،این رفتار کودک فرصت خوبی ایجاد می کند تا به او اجازه دهند که رشد و استقلال خود را به دست آورد.

داشتن کودک اول دراین گروه سنی،به این معنی نیست که اوبرای آشنایی و سازگاری بانوزاد،ازکمک دیگران بی نیازاست.البته اودراین سن دارای قابلیتهاو تواناییهایی است که که می تواند تغییرات را بپذیرد و کم توجهی والدین را با سرگرمی های دیگر جبران کنند

این گروه سنی ، علاقه زیادی به آشنایی و جلب توجه دیگران دارد . شاید مهمترین نکته در پرورش کودکان  ۳ تا ۵ ساله، آگاهی از نیاز آن‌ها برای جلب توجه والدین و مصاحبت با آنهاست . کودک در این سن برخورد مثبت والدین را ترجیح می دهد؛ ولی اگر بداند با برخورد منفی آنها روبرو می شود، سعی می‌کند با بدرفتاری وبهانه گیری ، آنها را عصبانی کند تا به این وسیله توجه ایشان را به خود جلب نماید. بهتر است والدین ساعاتی از اوقات فراغت خود را با این کودکان بگذرانند تا با تأمین نیازهای آنها، رضایتشان را جلب کنند .
بزرگترین نارسایی این  فاصله سنی، تفاوت علایق و تواناییهای آنها برای مدتی به نسبت طولانی است. به علت این تفاوت، برای سرگرمی و جلب رضایت هریک از آنها،فعالیتها وروشهای متفاوتی لازم است . بعضی از والدین نیز از این تفاوت لذت می برند، زیرا هر کدام را شخصیتی متمایز می بینند که مستقل از دیگری راه زندگی خود را به تناسب علاقه و استعدادش انتخاب می کند .

فاصله سنی پنج سال وبیشتر 
این فاصله سنی باعث می شود که هر یک از فرزندان در بسیاری از جنبه های زندگی به طور مستقل رشد و تکامل پیدا کند. در بین این کودکان نیز رقابت وجود دارد، ولی شدت آن به مراتب کمتر از فواصل سنی کمتر است .

دوستان و هم بازی‌های این کودکان متفاوت وفعالیتها ومدرسه آن ها احتمالا با هم فرق دارد .با وجود این تفاوتها ،این خواهران وبرادران می توانند  دوستی وپیوند عمیقی بین خود برقرار کنند .معمولا خواهران وبرادران بزرگتر در این موقعیتها ،از این که گاهی می توانند به جای والدین نقش آنها را انجام دهند ،احساس غرور می کنند .این فاصله سنی به ندرت در خانواده ها دیده می شود واگر دیده شود ،والدین از اینکه پس از بزرگ شدن فرزند اول و بعد از مدتی استراحت  صاحب نوزاد شده اند ، احساس خوبی دارند. آنها از این که مجبور نیستند به طور همزمان وبافاصله کمی خرج تحصیلات عالی فرزندانشان را فراهم کنند ،نگرانی ندارند .