چه ویتامین هایی برای زنان قبل از بارداری ضروری است؟

1. اسیدفولیک مهمترین نیاز بدن قبل از بارداری :
مطالعات اخیر دانشمندان نشان داده اند زنانی که قبل از بارداری اسید فولیک مصرف نموده اند، نسبت به زنان دیگر، شانس بیشتری برای باروری داشته اند. به طور معمول از سه ماه قبل و در یک ماه اول بارداری خانم‌ها باید قرص اسید فولیک مصرف کنند.
مصرف قرص اسید فولیک برای زنان در دوران بارداری برای جلوگیری از ناهنجاری نقص لوله عصبی در نوزادان کافی نیست و میزان این ویتامین در خون مادر باید قبل از بارداری افزایش یابد. نقص لوله عصبی نوزاد در اثر کمبود اسید فولیک در بدن مادر به وجود می‌آید که در صدر ناهنجاری‌های مادرزادی است. در نقص لوله عصبی، کاسه سر و یا لوله عصبی (از سر تا کمر) کاملا بسته نمی‌شود و اعصاب از این مناطق بیرون می‌زند و نوزاد دچار صدمات بسیار زیادی می‌شود. بسیاری از این نوزادان در ماه‌های ابتدایی جان خود را از دست می‌دهند و بسیاری از نوزادانی هم که به نقص در ناحیه کمر مبتلا هستند، با ناهنجاری‌های زیادی از جمله فلج پاها و بی‌اختیاری ادرار روبه‌رو می‌شوند.  میزان بالای اسید فولیک هیچ ضرری برای سلامت انسان ندارد. بنابراین زنان باردار علاوه بر غذاهای دارای اسید فولیک، باید در دوران بارداری قرص اسید فولیک را نیز مصرف کنند. علاوه بر آن، لازم است همواره در رژیم غذایی زنان، میزان مناسبی از سبزیجات و برگ‌های سبز و تازه وجود داشته باشد
 برخی از منابع غذایی که غنی از اسید فولیک هستند، عبارتند از: لوبیا سیاه و سفید، اسفناج، لوبیا، جگر، عدس و مارچوبه.

2. ویتامین ث
ویتامین C نوعی ویتامین است که مصرف آن هم برای مردان و هم زنان، بسیار مهم می باشد، چون باعث افزایش ترشح هورمون ها در فرد شده و به این ترتیب روند باروری آن ها را بهبود می بخشد. مصرف ویتامین C در مردان، تعداد اسپرم ها و پذیرش آن ها توسط تخمک را هم افزایش می دهد. همچنین، مصرف این ویتامین از اسپرم ها در برابر بسیاری از مشکلات محافظت کرده و از صدمه دیدن DNA آن ها نیز جلوگیری خواهد کرد. علاوه بر این ها، مصرف ویتامین C در پدران و مادران، احتمال بروز اختلالات کروموزومی در نوزادان را کاهش داده و از سقط جنین هم پیشگیری می کند. مهم تر از همه این موارد، مصرف ویتامین C تحرک در اسپرم های مردان را افزایش می دهد.  مقدار توصیه شده ویتامین C در بارداری 10 میلی‌گرم در روز است. بیشترین مقدار قابل تحمل این ویتامین 2000 میلی‌گرم در روز است. مصرف بیش از اندازه ویتامین C در مکمل‌ها ممکن است خطر تولد نوزاد نارس را افزایش دهد.   بهترین راه تامین این ویتامین، مصرف مقدار کافی میوه و سبزی در روز است. اگر مادر باردار 5 واحد میوه در روز مصرف کند نیاز ویتامین C او تامین خواهد شد. مرکبات غنی از ویتامین C هستند. سبزیجات برگ سبز و بسیاری از میوه‌ها و سبزی‌های دیگر مانند کیوی، انواع کلم و فلفل دلمه نیز منابع خوب این ویتامین محسوب می‌‌شوند. گرما ویتامین C را از بین می‌‌برد، بنابراین بهتر است مواد غذایی حاوی ویتامین C تازه مصرف شود.

 3. ویتامین E:
ویتامین E یکی دیگر از انواع ویتامین ها و مواد مغذی حیاتی است که هم برای مردان و هم برای زنان بسیار مفید است. مصرف آن در مردان، سبب حفاظت از DNA اسپرم می شود و به عنوان یک آنتی اکسیدان طبیعی در بدن آن ها عمل می کند. همچنین، استفاده از ویتامین E در زنان هم چرخه تخمک گذاری آن ها را به طور منظم تنظیم می کند. کمبود ویتامین E موجب افزایش خطر ابتلا به عفونت، کم خونی و کاهش رشد جنین در دوران بارداری می‌شود. همچنین کمبود این ویتامین در کودکان موجب اختلالات عصبی، زوال ماهیچه‌ها و حتی کاردیومیوپاتی می‌شود.   مصرف صحیح ویتامین E اغلب پیچیده و مصرف آن در رژیم غذایی مشکل است. برخی از منابع حاوی این ویتامین آجیل، دانه‌ها، اسفناج، گندم، زیتون، سبزیجات تیره رنگ و روغن گل آفتابگردان است.

4. روی باعث افزایش قدرت باروری:
روی یکی دیگر از مواد مغذی حیاتی است که مصرف آن برای افزایش شانس باروری هم در زنان و هم مردان مورد نیاز می باشد.
کمبود روی در زنان می تواند سبب کاهش شدید میزان هورمون های استروژن و پروژسترون در بدن و در نتیجه، عملکرد سیستم تناسلی با مشکل روبرو خواهد شد. همچنین، پایین بودن سطح روی در بدن مادران در دوران بارداری ، به ویژه در طول روزهای اولیه بارداری باعث سقط ناگهانی جنین خواهد شد.
روی در واقع یکی از ویتامین های مورد نیاز در دوران بارداری است. به این دلیل که ماده معدنی روی یکی از اجزای اساسی مواد ژنتیکی بدن انسان به شمار می رود. این بدان معنی است که کمبود روی می تواند تغییرات کروموزومی را در هر دو شریک ایجاد کند که به نوبه خود سبب کاهش باروری و افزایش احتمال بروز سقط جنین می شود. روی به عنوان ماده مغذی برای تقویت باروری مردان تلقی شده و کمبود آن با تستوسترون پایین ، تعداد پایین اسپرم و تحرک کم آن، ارتباط دارد. اسپرم در هر تخلیه، حاوی ۵ میلی گرم روی است، بنابراین حفظ سطح روی در مردان بسیار مهم است. مطالعات نشان داده است که روی در رشد بیضه، بلوغ اسپرم و تستوسترون دخالت دارد. روی حاوی بیشترین ماده معدنی و آنتی اکسیدان ها و به عنوان ویتامین قبل از بارداری است. مصرف روی برای رشد جنین، رشد ماهیچه ها و استخوان ها مورد نیاز است، بنابراین روی در باروری و سلامت جنین تاثیر بسیاری دارد. مصرف روی، خطر ابتلا به علائم کشیدگی رباط ها و ترک خوردگی نوک سینه در زنان کاهش یافته و در عملکرد مناسب سیستم ایمنی و مغز تاثیرگذاراست. مطالعات نشان داده است که  ۸۲ ٪ از زنان باردار در سراسر جهان در معرض کمبود روی هستند. برخی از بهترین منابع غذایی عبارتند از : ماست، نخود سبز، صدف، گوشت گوزن و آهو، بوقلمون، میگو، دانه کنجد، گوشت گاو و دانه کدو تنبل، گوشت مرغ، تخم مرغ، کل دانه ها ، کل محصولات لبنی، (به خصوص خام)، مصرف دانه هایی مانند آفتابگردان و کدو تنبل، پنیر ملاس (ملاس یک شیرینی کننده است که ادعا می شود از قند سالم تر است) و شربت افرا (شربت درخت افرا، شیره‌ای است که معمولاً از گونه‌های شکر قرمز و سیاه افرا به دست می‌آید.

5. ویتامین B6:
ویتامین B6 یکی دیگر از ویتامین های حیاتی برای زنان قبل از بارداری است چرا که به تنظیم چرخه تخمک گذاری در زنان کمک زیادی می کند. همچنین، وجود ویتامین B6 کافی در بدن آن ها، میزان پرولاکتین را که باعث نامنظم شدن چرخه تخمک گذاری زنان می-شود، کاهش خواهد داد. ویتامین B6 نیز به عنوان تنظیم کننده ترشح هورمون هایی عمل می کند، که تنظیم سطح قند بدن هر فرد را بر عهده دارند. همچنین، استفاده از این ویتامین در دوران بارداری زنان هم ویار صبحگاهی را کاملا از بین برده و به کاهش میزان PMS کمک زیادی خواهد کرد. از مواد غذایی که منبع غنی ویتامین B6 هستند می توان اسفناج، برگ شلغم، فلفل، سیر، خردل، مارچوبه را نام برد. همچنین، برخی از منابع دیگر این ویتامین کلم بروکلی، خردل، برگ چغندر، ماهی تن، کلم پیچ، COD، جگر، کلم بروکسل و کرفس می باشد.

6. سلنیوم ماده ای مغزی برای مردان قبل از بارداری همسرشان:
سلنیوم یک ماده بسیار مغذی است که برای مردان بسیار مفید می باشد و باید برای همیشه در رژیم غذایی قبل از بارداری آن ها قرار داده شود. سلنیوم به عنوان یک آنتی اکسیدان قوی شناخته شده است که باعث افزایش تعداد اسپرم در مردان و سلامتی جنسی آن ها می گردد. همچنین، وجود مقدار کافی از این ماده مغذی در بدن مردان، تخمک و اسپرم های آن ها را از گزند رادیکال های آزاد شده محافظت می کند. این رادیکال ها، در صورتی که کنترل نشوند، می توانند باعث اختلالات کروموزومی شده، به نقص هنگام تولد نوزاد منجر شوند و یا دلیلی برای سقط شدن جنین باشند. مطالعات اخیر دانشمندان نشان داده است زمانی که میزان سلنیوم در بدن یک مرد، پایین باشد، تعداد اسپرم های تولید شده در بدن او هم کاهش خواهد یافت. از منابع غذایی که سرشار از سلنیوم هستند، می توان میگو، قارچ، جگر، ماهی تن، ماهی آزاد و ماهی سرخو را نام برد.

7. آهن و دوران قبل از بارداری :
آهن یک ماده مغذی بسیار مهم است که مصرف آن، مانع کم خونی در همه افراد می شود، اما کمبود آن در زنان در وهله اول ممکن است چرخه تخمک گذاری آن ها را تحت تاثیر قرار داده و آن را نامنظم کند. لازم است به عنوان یک خانم به یاد داشته باشید که کم خونی، در موارد شدید هم سلامت تخمک را به خطر انداخته و شانس این زنان را برای باردار شدن کاهش خواهد داد.
با این حال، بهتر است به عنوان خانمی که قصد باردار شدن در آینده ای نزدیک را دارید، قبل از مصرف هر نوع مکمل آهن حتما با دکتر معالج خود مشورت کنید. همچنین، توجه داشته باشید که استفاده از مکمل های آهن در تمام افراد می تواند یبوست ایجاد کند، از این رو مطمئن شوید که آن را با آب کافی مصرف می کنید. مصرف قرص آهن ممکن است عوارضی مانند تهوع، درد معده، اسهال و یا یبوست به دنبال داشته باشد به همین دلیل توصیه می شود قرص آهن بعد از غذا میل شود تا عوارض جانبی به حداقل برسد. بهترین زمان برای مصرف مکمل آهن شب قبل از خواب می باشد. در هر حال‌ خانم باردار باید بداند هیچگاه نباید مصرف قرص آهن را قطع کند زیرا بعد از گذشت چند روز معمولا" این عوارض قابل تحمل شده و یا کلا" برطرف خواهند شد.  
بهترين منبع غذايي آهن
جگر و پس از آن گوشت قرمز (گاو و گوسفند)، مرغ و ماكيان و ماهي است.
حبوبات، انواع مغز دانه ها (پسته، بادام، گردو، فندق و...) از منابع خوب آهن هستند.
سبزيجات برگ سبز تيره مثل جعفري، برگهاي تيره كاهو، برگ چغندر نيز از منابع خوب آهن هستند. جذب آهن موجود در اسفناج به دليل وجود اگزاالت در آن، كم است.
انواع خشكبار مثل برگه هلو، آلو و زرد آلو، توت خشك، انجير خشك، خرما، كشمش، ميوههاي خشك
نانهاي غنيشده با آهن. در كشور ما انواع نانهاي تافتون، بربري و لواش با آهن و اسيد فوليك غني ميشوند.
زرده تخممرغ حاوي مقداري آهن است اما آهن موجود در زرده تخممرغ نيز از قابليت جذب كمي برخوردار است.

8. اسیدهای چرب ضروری:
امگا -3 نوعی اسید چرب است که به عنوان تنظیم کننده ترشحات هورمونی در بدن تمام زنان و مردان شناخته شده است. همچنین، وجود امگا -3 کافی در بدن زنان هم در بهبود روند باروری و تخمک گذاری آن ها نقش بسزایی دارد، چون کیفیت دیواره رحم را با افزایش جریان خون به اندام های تناسلی فرد بالا خواهد برد. امگا -3 از دو نوع اسید به نام های DHA و EPA که نوعی چربی مفید هستند، تشکیل شده و با بیماری های روانی و افسردگی در زنان، به ویژه در دوران بارداری آن ها مبارزه می کند. علاوه بر این موارد، لازم است به عنوان یک خانم به یاد داشته باشید که کمبود اسید چرب DHA در بدن مادران در دوران بارداری می تواند سبب به دنیا آمدن نوزاد با وزن کم و تولد زودرس او شود. از منابع غذایی غنی از اسیدهای چرب می توان گردو، میگو، تخم چیا، ساردین و دانه کتان را نام برد.

انتشار دهنده :

فینگیل ادمین